آیا با بزرگ شدن، اسباب بازی محبوب‌تان را به خاطر دارید؟ اهمیتی ندارد که این اسباب بازی، یک عروسک زیبا بوده باشد یا یک خرس پارچه‌ای و یا یک سرباز پلاستیکی. آنچه اهمیت دارد این است که ” آن” اسباب بازی محبوب شما بوده است که بیش از همه چیز در دنیا دوستش می‌داشته‌اید و در هنگام رشد همراه شما بوده است.
آنچه نمی‌دانید نقشی است که این به ظاهر اسباب بازی در آموزش، توسعه توانایی‌ها و مهارت‌های شما در طی سالیان داشته و این‌که چگونه شما را برای زندگی آینده مهیا ساخته است. آنچه در این نوشته بیان می‌کنیم پرده برداشتن از نقشی است که اسباب بازی‌ها در توسعه کودکی شما داشته است.
همه کارشناسان متفق‌اند که کودکان از طریق بازی کردن یاد می‌گیرند و اسباب بازی‌ها وسیله‌ای هستند که کودک را درکشف دنیایی که در آن زندگی می‌کنند، یاری می‌رسانند. دقیقاً به همین دلیل است که کودکان با جهان اطراف خود از طریق اسباب بازی‌ها تعامل می‌کنند. بعلاوه اسباب بازی‌ها سرگرمی و شادی را برای کودک فراهم می‌کنند که هر دو مورد در شکل گیری عزت نفس کودک موثرند.
مهارت‌های حرکتی:
اسباب بازی‌ها، کودکان را به فعالیت‌های بدنی علاقمند ساخته و مهارت حرکتی خرد و بزرگ آنان را رشد می‌دهند. به عنوان مثال این فعالیت ممکن است لباش پوشاندن و یا لباس درآوردن یک عروسک باشد که به نظر کم تحرک به نظر می‌رسد با این حال، در این فعالیت، کودک از حواس لامسه و بینایی خود (برای انتخاب رنگ) استفاده می‌کند که مصداق مهارت‌های حرکتی خرد هستند.
در عین حال سه چرخه‌ها و ماشین‌های اسباب بازی، استخوان بندی کودکان را تقویت می‌کند که از جمله مهارت‌های حرکتی بزرگ بوده و موجب تقویت پاها و بازوها می‌گردد. همچنین اسباب بازی‌ها تعادل و همکاری را به کودک آموخته و با به تحرک واداشتن وی مانع از چاقی وی گردیده و سبک زندگی سالمی را به وی انتقال می‌دهند.
حتی در ماه‌های آغازین تولد، اسباب بازی‌ها انگیزه لازم را به کودک برای استفاده از دست و پا به منظور کشف اشکال، رنگ‌ها و صداها می‌دهند.
از هنگامی که کودکان یاد می‌گیرند که چگونه نشسته یا بخزند، اسباب بازی‌ها به آنان راه رفتن را می‌آموزند. اگر اسباب بازی محبوب یک کودک دور از دستانش باشد، ناگزیر است برای رسیدن به آن از طریق سعی و خطا ماهیچه‌هایش را به حرکت وادارد.
رشد عاطفی:
اسباب بازی خلاقیت کودک را تقویت کرده و به او در بیان احساساتش کمک می‌کند. چه از طریق بازی کردن یک نقش (به نمایش گذاشتن کاراکتر‌های مختلف) باشد و چه بازی با عروسک، کودکان فضایی برای به تصور کشیدن موقعیت‌های خانوادگی واقعی (مانند خانه بازی، کشاورزی در مزرعه، عیادت در بیمارستان و …) یا ابداع جهان‌های خیالی که آنان را به دنیای انتزاع می‌کشاند (مانند شخصیت‌های اکشن، افسانه‌های علمی) می‌یابند. وجود ظرفیت لازم برای ابداع بازی‌های سمبلیک، یادآور شخصیت‌های رشد یافته و مستعد برای پذیرش انواع نقش‌های اجتماعی است.
تصور پدرمادر
غالباً افراد بزرگسال اسباب بازی را چیزی می‌دانند که در مغازه به فروش می‌رسد، در حالی‌که برای کودک اشیاء عینی هستند که در جریان واقعی زندگی و در بازی‌هایشان وجود دارند. اشیائی عینی از قبیل یک دسته کلید، بسته‌ای دستمال توالت و یا چیزهایی که قابل تغییر شکل‌اند از قبیل: خمیر بازی، گل سفالگری و نقاشی. این وسایل در عین کمک به کودک در تصمیم گیری، وی را در ساختن دنیایی که می‌خواهد در آن بازی کند، یاری می‌رساند.
رشد اجتماعی:
در کنار بهبود مهارت‌های زبانی کودک، اسباب بازی‌ها وی را در آموختن مهارت‌های اجتماعی و فهم جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند کمک می‌کند. در درجه اول آن‌ها را به تعامل با بزرگسالان و سپس به تعامل با سایر همسالان وا می‌دارد.
نفس بازی با یک همسال امکان تجربه موقعیت‌هایی را که برای وی اهمیت دارد، فراهم کرده و درس‌هایی از قبیل احترام به دیگران، همکاری و مشارکت را فرا می‌گیرد. اسباب بازی انگیزه‌های لازم را به کودک برای آموختن نحوه به دست گرفتن ابتکار عمل، مذاکره و طریقه سازماندهی خواهد داد.
رشد شناختی:
اسباب بازی‌ها از طریق تقویت تمرکز، و مهارت‌های حافظه (بازی‌های رو میزی) و توانا ساختن کودک در حل خلاقانه مشکلات که در خوداتکایی آنان در آینده نقش دارد (بازی‌های بلوکی) به رشد شناختی وی کمک خواهند کرد. رشد شناختی مهم است چرا که باعث می‌شود کودک شما، طریقه آموختن ریاضی و یا مهارت‌های زبانی را به شیوه‌ای که برایش لذت بخش باشد، یاد بگیرد.
